พะยอม ชื่อสามัญ Shorea, White meranti
สมุนไพรพะยอม มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ ว่า แดน (เลย), ยางหยวก (น่าน), กะยอม เชียง เซียว เซี่ย (เชียงใหม่), พะยอมทอง (ปราจีนบุรี สุราษฎร์ธานี), ขะยอมดง พะยอมดง (ภาคเหนือ), สุกรม (ภาคกลาง), คะยอม ขะยอม (อีสาน), ยอม (ภาคใต้), ขะยอม (ลาว), พะยอมแดง แคน พะยอม เป็นต้น
ต้นกล้าพะยอม วัดร่ำเปิง (ตโปทาราม)
วัดร่ำเปิง (ตโปทาราม)
พะยอมไม้ป่าที่หายาก...แต่ไม่ยากที่นี่ วัดร่ำเปิง
เมื่อถึงช่วงหน้าหนาวดอกพะยอมสีขาวจะออกดอกส่งกลิ่นหอมไปทั่วรอบ ๆ ผู้มาปฏิบัติธรรมมักจะได้กลิ่นหอมไปทั่วรอบ ๆ อุโบสถไม้สักทอง พระภาวนาธรรมาภิรัช พระวิปัสสนาจารย์ เจ้าอาวาส รองเจ้าคณะอำเภอเมืองเชียงใหม่ ซึ่งท่านมีความคิดที่เกิดประโยชน์จากดอกพะยอม โดยสามารถนำมาบูชาพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ ด้วย และที่สำคัญเมื่อดอกร่วงลงสู่พื้นท่านได้ให้พระที่จำอยู่วัด นำตาคายมารองรับดอกแล้วนำไปทำเป็น "ชาพะยอม" เป็นชาเพื่อสุขภาพอีกด้วย จนเกิดเป็นชาพะยอมวัดร่ำเปิง และดื่มเป็นสุขภาพ ใครได้มาช่วงเดือนมกราคมก็จะมีการแจกชาพยอมให้ไปชงดื่มฟรี ในงานวันเกิดท่าน แต่ถ้าไม่ได้มาก็มาเอาไปปลูกที่บ้านได้เลย ระยะเวลา 10-15 ปี ต้นจะมีความสูง 10 เมตร ออกดอกปีละครั้ง
และ วันที่ 13 พฤษภาคม พ.ศ.2565 วันพืชมงคล ทางวัดได้เตรียมเอาต้นกล้าใส่ถุงแจก ฟรี!
สำหรับต้นกล้าพะยอมทางวัดเพาะไว้เป็นจำนวนหลายพันเกล้าสามารถติดต่อขอรับไปปลูกได้ที่ สำนักสงฆ์วัดร่ำเปิง
ช่วงออกดอก
ภาพต้นพะยอมวัดร่ำเปิง (ตโปทาราม)
ลักษณะของต้นพะยอม
ต้นพะยอม มีถิ่นกำเนิดในประเทศไทยและเอเชีย เช่น ประเทศพม่า ลาว ศรีลังกา และฟิลิปปินส์ จัดเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ผลัดใบ มีความสูงประมาณ 15-20 เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางของลำต้นอาจยาวถึง 300 เซนติเมตร เปลือกต้นมีสีน้ำตาลหรือสีเทาเข้ม แตกเป็นร่องตามยาวและเป็นสะเก็ดหนา ส่วนเนื้อไม้มีสีเหลืองถึงสีน้ำตาล ลักษณะของต้นเป็นทรงพุ่มกลมสวยงามมาก แตกกิ่งก้านจำนวนมาก ถ้าหากปลูกในที่โล่งแจ้งและไม่มีพรรณไม้ใหญ่ชนิดอื่นอยู่ใกล้ ๆ เป็นต้นไม้ที่สวยโดยธรรมชาติ ไม่จำเป็นต้องทำการตัดแต่งกิ่งแต่อย่างใด ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ดและการตอนกิ่ง ซึ่งในปัจจุบันพันธุ์ไม้ชนิดนี้กำลังเริ่มลดน้อยลงไปเรื่อย ๆ โดยสามารถพบได้ตามป่าเบญจพรรณแล้งและชื้น หรือป่าดิบแล้งทั่วไป ทุกภาคของประเทศที่ความสูงจากระดับน้ำทะเล 60-1,200 เมตร และดอกพะยอมยังเป็นดอกไม้ประจำจังหวัดกาฬสินธุ์ด้วย ที่มา : https://medthai.com/